Τ.ΕΘ.Α.
Ταμείο Εθνικής Άμυνας

40 χρόνια προσφορά προς τους εκπατρισμένους Κωνσταντινουπολίτες

ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΙΤΩΝ
Νικόλαος Ουζούνογλου
Πρόεδρος Ν.Κ.Κωνσταντινουπολιτών

Η μακρά παράδοση της φιλανθρωπίας και της αρωγής προς τους αναξιοπαθούντες αποτελεί ένα από τα κυριότερα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της Ρωμιοσύνης.  Η παράδοση αυτή εκδηλώθηκε και δραστηριοποιήθηκε και από τους  εκδιωχθέντες  Έλληνες της Πόλης στην Αθήνα που αναγκάστηκαν να καταφύγουν μετά από τους σκληρούς διωγμούς του Τουρκικού κράτους τις  δεκαετίες 1960-80.

Κορυφαίο Ίδρυμα που συνεχίζει την παράδοση της φιλανθρωπίας  λαμπρό τρόπο είναι η «Εστία Κωνσταντινουπολιτών», που ξεκίνησε την λειτουργία του το 1978 ως ίδρυμα περίθαλψης  για την τρίτη ηλικία στις εγκαταστάσεις του κοντά στην Ανάβυσσο Αττικής. Τόσο στην δημιουργία και ίδρυση αλλά και στην λειτουργία του  υποδειγματικού αυτού ιδρύματος η συμμετοχή του Ελληνικού Κράτους υπήρξε μηδενική. Η ικανότητα της εγκαθίδρυσης και της άριστης λειτουργίας χάρη στις γενεές δωρεές των Κωνσταντινουπολιτών, δείχνει την συνέχιση της παράδοσης της Κοινοτικής Οργάνωσης της Ρωμιοσύνης που απετέλεσε τον κύριο παράγοντα επιβίωσης του Γένους.

Ένα άλλο, λιγότερο γνωστό  Ίδρυμα που προσφέρει αρωγή  στους αναξιοπαθούντες Κωνσταντινουπολίτες στην Αθήνα είναι το Κοσμέτειο  Ίδρυμα που βρίσκεται στο Νέο Ηράκλειο Αττικής. Το Κοσμέτειο Ίδρυμα  ιδρύθηκε το 1970 με Β. Διάταγμα  και  την δωρεά του ζεύγους Μαρίας και Κίμωνα Κοσμέτου. Ενώ στο ιδρυτικό διάταγμα στους σκοπούς του Ιδρύματος συμπεριλαμβάνεται ένα ευρύ φάσμα σκοπών που καλύπτουν θέματα ενίσχυσης  νέων με υποτροφίες και υποστήριξης πολιτιστικών δραστηριοτήτων στο ίδιο διάταγμα με το τελευταίο άρθρο του περιορίζεται προσωρινά η δραστηριότητα του στην υποστήριξη του «Οίκου του Κωνσταντινουπολίτη».

Πριν περιγράψουμε τις δραστηριότητες του Κοσμετείου Ιδρύματος θα αναφερθούμε σύντομα στα ιστορικά δεδομένα για τους ιδρυτές του «Οίκου του Κωνστατουνοπολίτη».

Ο Κίμων Κοσμέτος γεννήθηκε και έζησε στην Κωνσταντινούπολη και υπήρξε πετυχημένος δραστήριος επιχειρηματίας. Η πλέον σημαντική του δραστηριότητα υπήρξε στην λειτουργία αλευρόμυλων κοντά στην Πόλη. Η έρευνα των ιστορικών αρχείων δείχνει ότι η περιουσία του Κίμωνα Κοσμέτου λεηλατήθηκε τρείς φορές από το Τουρκικό Κράτος: πρώτα την περίοδο της ανταλλαγής των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας (1922-24)¹ όποια περιουσία διέθετε εκτός της Κωνσταντινουπόλεως, δεύτερο με τον περιβόητο Βαρλίκ Βεργκισί (Φόρος Ευμάρειας) το 1943-44 και τρίτο κατά τις απελάσεις των Ελλήνων υπηκόων το 1964.

Στον παρακάτω πίνακα δείχνουμε τον κατάλογο των κατασχέσεων που υπέστη η Οικογένεια του Κίμων Κοσμέτου κατά την εφαρμογή του Βαρλίκ Βεργκισί ενώ φαίνεται ήταν στόχος της κυβέρνησης Ίσμέτ  Ίνονου- Σουκρού Σαράτζογλου αφού το όνομα του Κίμωνα Κοσμέτου προβάλει πρώτο με την επιβολή του φόρου ύψους 300.000 Λιρών Τουρκίας που αντιστοιχεί στο 1% του ιλιγγιώδους ποσού 300 εκατομμυρίων λιρών που αφαίμαξε η αναφερόμενη Κυβέρνηση από τους μη-Μουσουλμάνους. Το τρίτο οικονομικό πλήγμα κατά της οικογένειας Κοσμέτου επήλθε το 1964 κατά τις απελάσεις των Ελλήνων υπηκόων με την δέσμευση όλων των περιουσιακών τους στοιχείων επίσης επί πρωθυπουργίας τους Ίσμετ Ίνονου. Όμως αυτή την φορά ο Κίμων Κοσμέτος έχοντας δωρίσει μέρος της ακίνητης περιουσίας του  στην Πόλη στο Ελβετικό Δημόσιο επέτυχε εν μέρει την αποφυγή της επανάληψης της ολοκληρωτικής κατάσχεσης της περιουσίας του.

Μετά από την απέλαση τους από την Τουρκική Κυβέρνηση το 1964 η οικογένεια Κοσμέτου μετακόμισε στην Ζυρίχη και ερχόταν συχνά στην Αθήνα. Στα τέλη της δεκαετίας 1960 το ζεύγος Μαρία και Κίμων,  μετά από συμφωνία με το Ελληνικό Κράτος και την παραχώρηση  δωρεάν οικοπέδου  περίπου 3 στρεμμάτων στο Ν. Ηράκλειο Αττικής, ανήγειραν με δικά τους έξοδα πολυκατοικία 35 διαμερισμάτων για την φιλοξενία των αναξιοπαθούντων Κωνσταντινουπολιτών όπως ορίζεται στο ιδρυτικό Βασιλικό Διάταγμα του 1970. σύμφωνα με την επιθυμία των δωρητών του ονομάστηκε «Οίκος του Κωνσταντινουπολίτη». Το κτίριο σχεδιάστηκε από τον συμπολίτη μας αρχιτέκτονα μηχανικό Στέλιο Ροϊδη και ο οποίος επέβλεψε την ανέγερση της οικοδομής το 1970. Όταν το ζεύγος Κίμων και Μαρία ήταν εν ζωή επέβλεπαν άμεσα την λειτουργία του Οίκου του Κωνσταντινουπολίτη. Με την ιδρυτική πράξη το ακίνητο του Οίκου του Κωνσταντινουπολίτη ανήκει στον Ελληνικό Στρατό. Οι δωρητές έχοντας δωρίσει στον Ελληνικό Στρατό όλη την κινητή και ακίνητη περιουσία τους εξασφάλισαν ο Στρατός να καλύπτει τα έξοδα συντήρησης, κοινοχρήστων και θέρμανσης.  Πρώτα απεβίωσε ο Κίμων και το 1985 η Μαρία Κοσμέτη οπότε το Ίδρυμα βρισκόμενο χωρίς διοίκηση, όπως και προέβλεπε ανατέθηκε η διοίκηση του σε πενταμελές Συμβούλιο αποτελούμενο από τρεις εκπροσώπους του Νέου Κύκλου Κωνσταντινουπολιτών, ένα εκπρόσωπο του Υπουργείου Υγείας και ένα της Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού. Η τελευταία διοίκηση έχει διοριστεί με απόφαση του Περιφερειάρχη Αττικής το 2006.

Η κατάσχεση της Περιουσίας του Κίμωνα Κοσμέτου 1943²

Οι Δραστηριότητες του Κοσμετείου Ιδρύματος

Η κύρια δραστηριότητα του Κοσμετείου Ιδρύματος είναι η παροχή δωρεάν στέγης στους έχοντες ανάγκη συμπολίτες μας. Η εισαγωγή των ενδιαφερομένων γίνεται μετά από αίτηση τους και εξέταση της περίπτωσης τους από το Διοικητικό Συμβούλιο. Τα τελευταία πέντε χρόνια έχει καταβληθεί μέγιστη προσπάθεια για την συντήρηση της υποδομής με την υποβολή αιτημάτων προς το Ταμείο Εθνικής Άμυνας και εξασφάλιση της διάθεσης των πόρων που προέρχονται από τα ενοίκια των ακινήτων που έχουν δωρίσει οι αείμνηστοι Κίμων και Μαρία Κοσμέτος στον Ελληνικό Στρατό. Η συμπλήρωση περίπου 40 ετών του Κτιρίου οδηγεί στην ανάγκη της αλλαγής των υδραυλικών και αποχετευτικών εγκαταστάσεων που έχει προχωρήσει τα τελευταία τρία χρόνια. Η δωρεάν χορηγία πετρελαίου θέρμανσης αποτελεί πολύ σημαντική βοήθεια για τους κατοίκους στο Ίδρυμα.

Παράλληλα το Ίδρυμα μαζί με τον Νέο Κύκλο Κωνσταντινουπολιτών παρέχει βοηθήματα στους διαμένοντες στο ίδρυμα και ειδικά τα Χριστούγεννα και το Πάσχα.  Αξίζουν πολλών επαίνων το τμήμα Κυριών του Νέου Κύκλου Κωνσταντινουπολιτών που από την ίδρυση του την δεκαετία του 1960 έχει προσφέρει εθελοντικά πολύτιμες υπηρεσίες σε πολλούς τους αναξιοπαθούντες Κωνσταντινουπολίτες και μεταξύ αυτών που μένουν στο Ίδρυμα.

Εξωτερική όψη του «Οίκου Κωνσταντινουπολίτη»
Επίσης τα τελευταία χρόνια έχει καθιερωθεί η τακτική επίσκεψη ιατρού για παροχή υπηρεσιών προς τους έχοντες ανάγκη στον Οίκο του Κωνσταντινουπολίτη, Σημαντικό είναι να τονιστεί η σύνδεση του Ιδρύματος με την τοπική κοινωνία και ενορία. Η Κοινωνική Υπηρεσία του Δήμου Ν. Ηρακλείου Αττικής όλα τα τελευταία χρόνια παρέχει πολύ σημαντικές υπηρεσίες σε συμπολίτες μας που διαμένουν στον Οίκο του Κωνσταντινουπολίτη. Γενικότερα ο Δήμος του Ν. Ηρακλείου έχει συνδράμει στις προσπάθειες του Δ.Σ. αλλά όχι στο βαθμό που ίσως θα μπορούσε και ελπίζουμε ότι στο μέλλον θα πραγματοποίηση τις υποσχέσεις του. Πριν από δύο χρόνια ο ΟΠΑΠ επιχορήγησε το Ίδρυμα, μετά από υποβολή πρότασης,  με το ποσό 18.000 Ευρώ χάρη στο οποίο έγιναν πολλές εργασίες μικρό-συντηρήσεων που δεν μπορούν να καλυφθούν από τα κονδύλια του Στρατού αλλά και εξασφαλίστηκε η χορήγηση των βοηθημάτων και αντιμετώπιση εκτάκτων προβλημάτων και επίσης η παροχή ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης σε συμπολίτες μας που δεν είναι ασφαλισμένοι σε φορείς (το συχνό πρόβλημα των Κωνσταντινουπολιτών που στην δίνη του διωγμού αμέλησαν να ασφαλιστούν στο ΙΚΑ, ΤΕΒΕ κτλ.) και επίσης κάλυψη μέρους των λειτουργικών εξόδων.

Το Ίδρυμα δεν έχει οποιαδήποτε τακτική ή έκτακτη επιχορήγηση, εκτός από τις παραπάνω αναφερόμενες, και επομένως στο σημείο αυτό κάνουμε έκκληση σε όλους τους αναγνώστες να συμβάλουν τον Οίκο του Κωνσταντινουπολίτη οικονομικά με χορηγίες αλλά και εξίσου σημαντικό με εθελοντική εργασία. Ειδικά παρακαλούμε τους Κωνσταντινουπολίτες ιατρούς να βοηθήσουν για την ιατρική υποστήριξη των συμπολιτών μας που διαμένουν στον Οίκο του Κωνσταντινουπολίτη.

Νικόλαος Ουζούνογλου
Καθ.ΕΜΠ-Πρόεδρος του Κοσμετείου Ιδρύματος
18/4/2011